Marsh Araben

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De Marsh Araben, ook bekend als Ma'dan, zijn een inheemse bevolkingsgroep die traditioneel leeft in de moerasgebieden van Zuid-Irak en bekend staat om hun unieke, op riet gebaseerde bouwtechnieken, met name de mudhif.

Omschrijving

De Marsh Araben, of Ma'dan, hebben een cultuur die nauw verbonden is met de moeraslanden waar de rivieren Tigris en Eufraat samenkomen in Zuid-Irak. Ze wonen op kunstmatige eilanden die gemaakt zijn van aangestampte modder en riet, of op drijvende platforms. De meest kenmerkende traditionele bouwwerken zijn de 'mudhifs', grote ceremoniële huizen die volledig uit riet zijn opgebouwd. De mudhifs worden gebouwd door bundels riet samen te binden tot dikke kolommen. Grotere en dikkere rietstengels worden gebogen en aan elkaar vastgemaakt om parabolische bogen te vormen die de ruggengraat van het gebouw vormen. Deze bogen worden verstevigd door de kolommen schuin in de grond te plaatsen. Daksystemen en wanden worden gemaakt door geweven rietmatten over de bogen te binden. Ondanks hun ogenschijnlijk eenvoudige materiaal zijn deze gebouwen verrassend stevig en zijn ze al minstens 5000 jaar in gebruik in de regio. Riet is een ideaal bouwmateriaal in de moerassen vanwege de waterbestendigheid (door een hoog silicagehalte), isolerende eigenschappen en omdat het flexibel en duurzaam is. Naast de mudhif, die dient als gasthuis en ontmoetingsplek, bouwen de Marsh Araben ook kleinere rieten huizen, zoals de 'raba' (gezinswoning met ingangen aan beide uiteinden) en de 'bayt' (enkele kamer woning).

Bouwproces van een Mudhif

De bouw van een mudhif begint met het oogsten van riet uit de moerassen. Dit riet wordt gebundeld tot dikke kolommen van soms wel 10 meter lang. Deze kolommen worden in twee tegenover elkaar liggende rijen in de grond geplaatst. De uiteinden van de kolommen worden vervolgens naar elkaar toe gebogen en aan de tegenoverliggende rij vastgebonden, waardoor de kenmerkende parabolische bogen ontstaan die de structuur dragen. Kleinere bundels riet worden gebruikt om deze bogen longitudinaal te verstevigen. Ten slotte worden geweven matten van gespleten riet over het frame gebonden om de wanden en het dak te vormen. Soms worden rieten roosterpanelen gebruikt voor ventilatie en lichtinval aan de uiteinden van het gebouw. Het gehele proces vereist geen spijkers, hout of glas. De levensduur van een mudhif is beperkt, aangezien de in de grond geplaatste rietbundels na 7-10 jaar kunnen gaan rotten. Soms wordt dan de basis afgesneden, waardoor het gebouw lager wordt en nog enkele jaren meegaat.

Historische en Culturele Context

De traditie van het bouwen met riet in de moerassen van Zuid-Irak is zeer oud, met bewijs van mudhif-achtige structuren die teruggaan tot wel 5000 jaar geleden. Een uitgesneden afbeelding van een typische mudhif uit ongeveer 3300 v.Chr. werd gevonden in Uruk. De mudhif heeft een belangrijke sociale en culturele functie: het is een groot ceremonieel gebouw dat doorgaans wordt betaald en onderhouden door de lokale sjeik. Het dient als gasthuis voor bezoekers en als verzamelplaats voor gemeenschapsevenementen zoals bruiloften en begrafenissen. De structuur van de mudhif weerspiegelt lokale tradities, zoals het gebruik van een oneven aantal pilaren om de positie van de sjeik te benadrukken. De ingang van de mudhif is traditioneel gericht naar Mekka. De bouwkunst van de mudhif, en de levenswijze van de Marsh Araben, werden ernstig bedreigd door het droogleggen van de moerassen in de jaren '90, maar er zijn sindsdien inspanningen geleverd om de moerassen en deze unieke cultuur te herstellen.

Vergelijkbare termen

Mudhif

Gebruikte bronnen: